Door MAARTEN-JAN DONGELMANS
NIJMEGEN. Voor de meeste leden van het Vocaal Ensemble PANiek was de muziek van de in 1613 overleden Italiaanse componist Carlo Gesualdo da Venosa niet onbekend. In de bijna dertig jaar dat de uit professioneel werkende amateurs bestaande zanggroep nu bestaat, zijn de wereldlijke werken van deze kleurrijke renaissancemeester wel eens voor bijgekomen.
De op 4 april in de St.-Stevenskerk te presenteren nieuwe cd staat evenwel in het teken van diens geestelijke muziek. Het sacrale werk van een excentrieke, paranoďde componist, die in 1590 zijn echtgenote en haar hertogelijke minnaar in koelen bloede vermoordde, vormde voor PANiek derhalve een uitdaging.
Altzangeres Mieke Hoofd vertelt: "We waren daar heel benieuwd naar. Toen we in 2000 met dertien zangers aan de slag gingen met zijn Responsories voor Witte Donderdag raakten we meteen in de ban van dit werk."
"Gesualdo schrijft enorm moeilijke muziek die meestal voorbehouden blijft aan beroepsensembles zoals het Hilliard. De vocale lijnen staan zó op zichzelf, dat dit leidt tot een weerbarstige polyfonie met lastige chromatische verschuivingen."
"Het vraagt heel veel van je oren. Je moet je losmaken van je eigen lijnen om te horen wat anderen allemaal aan het doen zijn", weet Hoofd inmiddels uit ervaring.
De afgelopen drie jaar heeft PANiek Gesualdo's Responsoria Feria V in Coeni Domini Ad Matutinum regelmatig op het programma gehad en in 2003 werden twee dagdelen aan de cd-opname besteed.
Mieke Hoofd: "Voor PANiek is het een ontdekkingsreis geweest, waar we met plezier op terugblikken. Gesualdo hebben we zonder dirigent gezongen en dat is een prestatie op zich. De koorleden zijn van mening dat er tijdens dit project vocale dingen gerealiseerd zijn, die vroeger niet gingen. We zijn veel alerter geworden."
Opmerkelijk was ook de gang van zaken ná de opname. "Hans van den Hombergh, onze coach, koorlid Pino Poddighe en ik hebben alle opnamen beluisterd met een dat-recorder en niets hoefde opnieuw", aldus Hoofd.
Ook aan de cd-vormgeving is de nodige aandacht besteed. Het art work trekt de aandacht met een hoesje, waarop El Greco's afbeelding van Christus in de Hof van Olijven te zien is.
Uiteraard hoopt PANiek heel wat cd'tjes aan liefhebbers van klassieke koormuziek te kunnen slijten.
Mieke Hoofd tot slot: "Er is weinig opgenomen van Gesualdo. Maar dit is repertoire dat meer belangstelling verdient."
